donderdag 10 april 2008

De bibliotheek als Powerhouse of ideas

Bieb in Den Haag - met alles wat er niet mag


De aloude bibliotheek gaat een nieuwe toekomst tegemoet als bewaarder en verspreider van verhalen. De bieb als Powerhouse of ideas met lichte geluidjes van geroezemoes en gadgets.

Bijna al mijn leesvoer kwam vroeger uit de bieb.
Ik was nog niet zo ernstig boekverslaafd als Mathilda uit het gelijknamige boek van Roald Dahl, maar ik heb het grootste deel van de collectie in het aftandse noodgebouwtje in ons dorp toch wel verslonden.

Eerst alle Pinkeltjes en alle boeken van de Dolle Tweeling en De Vijf, daarna vulde ik mijn tas tientallen keren met de boekjes van Leni Saris. Vervolgens dacht ik de overstap te maken naar de 'echte literatuur', de dikke pillen van Konsalik met allerlei heftige grote-mensen-avonturen op de taiga. Totdat ik in de allereerste les Nederlands over literatuur tot de ontdekking kwam dat Konsalik niet bepaald tot de hogere letteren gerekend werd, waarna er wel weer een hele nieuwe reeks schrijvers voor mij ontsloten werd.

Op dit moment leen ik vrijwel nooit meer een boek uit de bieb. Tenminste niet voor mijzelf. Ik kom er wel met onze kinderen, maar die grissen in vijf minuten wat nieuwe boeken bij elkaar en dan sjezen we weer het gebouw uit. En daarin ben ik niet de enige. Hoewel er nog altijd vier miljoen mensen lid zijn, heeft de aloude bieb de grootste moeite om het hoofd boven water te houden. Niet alleen wat bezoekersaantallen en uitgeleende materialen betreft, maar vooral qua functie. Wat is nog de betekenis van de bibliotheek in een tijdperk waarin iedereen moeiteloos informatie kan zoeken en delen op internet, films en muziek (al dan niet gratis) kan downloaden en overal multimediavermaak kan vinden?

De bibliotheken zoeken daarom dringend naar een nieuwe missie. Het DOK in Delft gaat daarin heel ver. Verhalen en de behoefte om die te delen zullen altijd blijven bestaan. Het doet er volgens DOK niet toe of mensen die verhalen delen in de vorm van een boek, een DVD, een MP3-speler, een kunstwerk of een fimtrailer. En dus staat er op de muziekafdeling een Tank U, een station waar liefhebbers audioboeken of andere content via bluetooth kunnen downloaden.

Of het zijn verhalen in de vorm van een game. Er staan in Delft allerlei soorten spelcomputers tussen de boekenkasten, waar liefhebbers onbeperkt en kosteloos kunnen gamen. Dit heeft weinig meer te maken met de traditionele missie van de bieb om mensen aan het lezen te krijgen. Zitten ouders hun gamende kroost te stimuleren achter de computer vandaan te komen en een ouderwets boek te pakken, kunnen ze in de bieb-nieuwe-stijl meteen weer achter de knoppen van de Xbox!

Het meest opmerkelijke in Delft is nog wel dat het allemaal zonder opgelegde huisregels kan. Waar in menige bibliotheek overal veiligheidspoortjes en bewakers staan en de inrichting van de boekenrekken bepaald is op basis van zoveel mogelijk zichtassen, heeft DOK juist geïnvesteerd in knusse leeshoekjes zonder toezicht, meubilair met een vriendelijke uitstraling, een aantrekkelijke espressobar en zachte achtergrondmuziek. Hier heerst niet de beklemmende stilte van de leeszaal, maar de losse sfeer van het Grand Café. De bieb als verlengde huiskamer, maar dan openbaar.

Ik geloof er wel in, zo'n nieuwe bieb met geroezemoes en gadgets. En boeken natuurlijk. Een powerhouse of ideas, noemen ze hem in Delft. Een inspiratiebron voor het goede leven. Als hij bij mij in de buurt zou staan, zou ik er heel vaak vertoeven.

Geen opmerkingen: