woensdag 26 september 2007

Groen, groener, groenst

Overal duiken tegenwoordig ecorazzi op: celebrity's die praktisch-idealistisch hun eigen groene steentje bijdragen aan een beter milieu.

En wat de VIP's kunnen kun jij ook. Je relatiegeschenken hebben een fairtrade-keurmerk. Kadootjes haal je uit de Goede Doelenwinkel of van een van de vele webwinkels vol duurzame en verantwoord gefabriceerde producten. Betalen doe je met een groene creditcard. Uiteraard draag je katoenen kledij van ecologisch geteelde katoen, waar geen kinderhandjes aan te pas zijn gekomen. Je spaargeld wordt door de bank belegd in maatregelen voor een beter klimaat. Bij het koken doe je de deksel op de pan en zorg je ervoor dat je diepvriesproducten van te voren al ontdooid zijn (spaart energie). De etenswaren zijn afkomstig uit de biologische winkel, getest op slowfood-gehalte en duurzame productiemethoden. Je eet slechts enkele malen per week vlees om het klimaat daarmee een dienst te bewijzen. In de bedrijfskantine nuttig je producten die 100 procent duurzaam ingekocht zijn. Op je computer draait local cooling, een programma dat helpt om te besparen op het energieverbruik van je PC. (Hoe meer je vergadert, hoe meer bomen je spaart, blijkt uit het tellertje op je beeldscherm). Als je op reis gaat, plant je traveltrees en bekommer je je om je ecologische voetafdruk.

En nu geen smoesjes meer dat je niet weet waar je die groene producten vandaan moet halen of hoe je je een duurzame lifestyle aan kunt meten. Genoeg gezeurd over doemscenario's waar je als individu niets aan kan doen, want iedereen kan nu aan de slag. Totdat het ons allen groen voor de ogen ziet.

Bij mij begint het nu al te duizelen. Hoeveel totalitair groen kan een mens verdragen?

dinsdag 18 september 2007

Lang leve :-)

Ooit is een aapmens op het idee gekomen op twee benen te gaan lopen. Ooit heeft iemand het vuur uitgevonden. Ooit heeft iemand ontdekt hoe je papier kunt maken. Belangrijke ontwikkelingen in de geschiedenis van de mensheid beginnen ooit met een idee, maar hoe en waar blijft ons, eindgebruikers, volslagen onbekend.

De emoticon : -) heeft weliswaar niet zo ingrijpende gevolgen gehad als de uitvinding van het vuur of andere elementaire zaken, maar heeft wel een nieuwe dimensie toegevoegd aan schriftelijk taalgebruik. Dankzij dit rijtje simpele leestekens weten lezers dat ze een bepaalde uitspraak niet zo ernstig moeten nemen. En verder gaf de uitvinding van de smiley-in-leestekens natuurlijk de eerste aanzet tot een oneindige reeks van emoticons, die overal ter wereld kraak en smaak geven aan taaluitingen.

Het leuke is dat van dit idee wel de precieze geboortegegevens bekend zijn. Op 19 september 1982 om 11.44 uur zond Scott Fahlman een mailtje waarin hij het gebruik van :-) voor het eerst lanceerde. Gefeliciteerd emoticon, met je 25e verjaardag!

donderdag 13 september 2007

Frisse lucht

Kinderen moeten verplicht onderwijs volgen. Maar op scholen worden kinderen blootgesteld aan 'arbeidsomstandigheden' die een doorsnee werknemer volstrekt onder de maat vindt. Zo hebben basisscholen maar weinig boodschap aan het aantal vierkante meter per kind. Ze zitten gewoon schouder aan schouder naast elkaar, want het lokaal is nu eenmaal niet groter.

De luchtkwaliteit is zo beroerd dat vrijwel elke school de norm voor het CO2-gehalte fors overschrijdt. Leerkrachten ventileren onvoldoende of hebben daarvoor niet genoeg mogelijkheden. De CO2-concentraties lopen daardoor op naar waarden die bijna 5 keer zo groot zijn als de grenswaarde van 1200 parts per million. Vermoedens dat ook leerprestaties hier flink onder te leiden hebben waren er al langer, maar door onderzoek van TNO is dat recent in Nederland ook aangetoond.

De muffe lucht (behalve CO2 ook vol stof en ziektekiemen) is ook behoorlijk ongezond, vooral voor kinderen met een luchtwegaandoening. En dat zijn er nogal wat, want zo'n vier tot zeven procent van de basisschoolkinderen heeft symptomen van astma. Daarmee is astma volgens de Gezondheidsraad op dit moment de meest voorkomende chronische ziekte onder kinderen. Om naar school te gaan moeten zij vaak extra medicijnen nemen. Lekker gezond, naar school gaan.

Voorts is ook nog de temperatuur in het lokaal een groot probleem. Op een zonnige zomerdag wordt het in een lokaal met al die fijne grote ramen en een grote hoeveelheid kinderen al snel meer dan 25 graden Celcius. Maar uit onderzoek blijkt dat lesgeven bij die temperatuur geen enkele zin meer heeft: kinderen kunnen zich simpelweg niet meer concentreren.

Betere schoonmaak en vooral veel meer goede ventilatie (zonder kinderen op de tocht te zetten), kunnen enorme verbeteringen opleveren Verbijsterend eigenlijk dat de bewustwording van de schadelijke muffe lucht in scholen nu pas een beetje op gang begint te komen met campagnes als frisse scholen. Maar het is nog lang niet genoeg. "Haten jullie je kinderen?", vroeg een Zweedse professor laatst op een symposium over binnenmilieu aan zijn toehoorders. Volgens hem zorgen we in Nederland beter voor onze gevangenen - die in ieder geval nog geregeld gelucht worden - dan voor onze kinderen...

Wat nou teveel CO2-uitstoot en broeikaseffect. Pak eerst maar eens de scholen aan, daar is een joekel van een binnenklimaatprobleem.

dinsdag 11 september 2007

Waanzinnige werkplekken

Ik geef toe: Mahatma Gandhi, moeder Theresa en Nelson Mandela verrichtten hun grootse daden niet omdat ze zulke leuke arbeidsvoorwaarden hadden. Maar anderzijds zijn grauwe kantoorgebouwen bepaald niet de uitgelezen plekken die werknemers uitdagen tot meeslepende vernieuwingen.

Daar kan best wat aangedaan worden. Want zoveel aandacht er besteed wordt aan woninginrichting, zo weinig energie wordt er nu gestoken in de vormgeving van de binnenkant van kantoren. Doorgaans gaat het alleen om de plaatsing van het gebruikelijke kantoormeubilair, alles arbotechnisch verantwoord. Het liefst in de vorm van efficiënte flexwerkplekken, waarbij zelfs helemaal niets persoonlijks meer op de wanden gehangen mag worden. De clean-desk-policy als hoogste goed. Keerzijde daarvan is dat schoonheid, uitdaging en plezier bij de inrichting een ondergeschikte rol spelen, terwijl we op de werkplek per saldo heel wat meer uren doorbrengen dan in ons eigen huis!

Ik ben ervan overtuigd dat een stimulerende werkomgeving wel degelijk een belangrijk verschil kan maken in de motivatie en werklust van mensen. En dat zit 'm lang niet altijd in de architectuur (daar zie je als werknemer binnen immers weinig van), maar wel in de vormgeving binnenskamers. Er zijn talrijke manieren om je kantoor te pimpen tot iets vrolijks en leefbaars. Maar zeker zo belangrijk is het groen. Uitzicht op bomen of andere groene ''stoffering" schijnt werknemers meetbaar meer inspiratie en werklust te geven.

Nog wat andere ideetjes:
  • een kookeiland op het kantoor, waar wisselende clubs collega's kunnen kokkerellen;
  • een 'geen-deuren-beleid' maar afscherming van werkplekken met schuivende wanden ter bevordering van de open cultuur;
  • apart ingerichte plekken om elkaar te ontmoeten, te lezen, te denken en te mediteren.

maandag 10 september 2007

Woordadoptie: geef een taalliefhebber mooi woord kado

Geinig idee van de Oosterburen: geef een taalliefhebber een mooi woord kado. De Verein Deutsche Sprache bedacht een adoptieplan voor woorden, het wortpatenschaft. Voor tien euro word je adoptie-ouder van een zelfgekozen woord of geef je iemand anders op als adoptant.

Een speciale databank zorgt ervoor dat elk woord slechts éénmaal wordt uitgegeven. De adoptieouder ontvangt een verzegelde oorkonde met naam en het gekozen woord erop. Als beschermheer of -vrouw mag je speciale aandacht vragen voor je woord. Promoot het in een gedicht, spoort de vereniging aan. Bedenk er puzzels mee. Ruil het met een andere adoptie-ouder. Of creëer op een andere bijzondere wijze een 'woordbiotoop'.

Het doel van dit alles? Met een deel van de opbrengst worden taalprojecten uitgevoerd. Maar minstens zo belangrijk is het doel om de Duitse taal en identiteit te versterken, die net als de Nederlandse taal het vaak aflegt tegen het Engels. Geestelijke milieuzorg, noemt de vereniging het. Of in mooi Duits: Geistliche Umweltschutz.

Het initiatief lijkt aan te slaan: een architectenbureau uit Dortmund mag zich adoptie-ouder noemen van het woord Architektur, een barones uit Munchen heeft zich ontfermd over Temperament en het DDR-museum in Berlijn heeft Ostalgie bemachtigd. En een middenstandsvereniging uit Berlijn heeft beslag weten te leggen op Mittelstand. Ook woorden zijn handelswaar!

In Nederland bestaat er bij mijn weten nog niet zo'n plan. Maar het Duitse idee zet me wel aan het denken welk woord ik dan zelf zou adopteren. Een Nederlands woord, de Duitse woorden mogen ze zelf doen. Enkele kanshebbers: oogappel, samenraapsel, mijmering en kruimelpad. Of balsemiek: volgens Vincent Gorter (hoofdpersoon in de roman Ter Navolging van Kees 't Hart) het 18-eeuwse woord voor cool, gaaf, vet en jofel... Als vrijwel uitgestorven term verdient dit prachtige woord in ieder geval onze bescherming!

zondag 9 september 2007

Goede ideeën

Soms worden er zulke leuke dingen bedacht. Dingen waar je echt helemaal blij van wordt. Dingen waarvan je denkt: waarom is daar nog nooit eerder iemand opgekomen?

  • Koken op de tast, reuk en gehoor: Er is een kookboek gemaakt voor visueel gehandicapten met een combinatie van grootletterschrift en braille. Goed doordacht, want de plastic uitneembare pagina's zijn vuil en waterafstotend. Zes pagina's zijn voorzien van wrijf- en geurvlakken. Bovendien is er een luisterversie gemaakt. Koken op gevoel dus.
  • Het winkelwagentje: Het embleempje van het winkelwagentje kennen we al van webwinkels. Een klik op dit embleempje en je virtuele winkelwagentje wordt gevuld met artikelen, die later afgerekend worden bij de kassa. Op het citatennet kun je ook mooie citaten in een mandje stoppen en naar jezelf mailen. Op veel meer websites zou het mandje toegepast kunnen worden voor het verzamelen van mooie gedachten.
  • Meet & Greet: Uitzendbureau Randstad organiseert bijeenkomsten waar werknemers en werkgevers met elkaar kunnen kennis maken. Op de website kun je alvast je postcode intypen om te zien welke branches er aanwezig zijn. Dit is nou echt het bij elkaar brengen van vraag en aanbod: live en virtueel.
  • Grappige uitvindingen: Nooit geweten dat Vincent van Gogh theedoeken beschilderde bij gebrek aan canvasdoeken. Of dat je van oude geweren het onderstel van een tuinbankje kunt maken. Op de Superuse-website staat hoe je allerlei afgedankte gebruiksvoorwerpen weer op een andere manier kunt herbruiken.
  • Je persoonlijke reisgids: Hopeloos ouderwets natuurlijk, zo'n reisgidsje met verouderde informatie. Maar anderzijds is een papieren gidsje in je jaszak toch nog altijd handiger dan een laptop. De oplossing: maak thuis alvast je superactuele hoogstpersoonlijke reisgids op maat bij Eyewitness Travel Guides. Inloggen, je bestemming uitkiezen, restaurantjes selecteren, shoppingadressen, musea, etc. etc. Uitprinten maar, zo mogelijk met een eigen bedachte cover. Na afloop geef je je commentaar en tips door, waar andere reizigers weer hun voordeel mee kunnen doen.

dinsdag 4 september 2007

Verse inspiratie

Vrijwel elke damesglossy of buitenlevenblad bood deze zomer een artikel over heerlijke lome zomerpicknick. Smeuige camemberts, hippe wraps en chocolade-frambozenmuffins op prachtige serviezen lachten de lezer uitnodigend toe.

Nooit ging het over hapjes die klef werden in opbergdozen, verwelkte fruitsalades en plastic bekertjes die omkieperden in het gras. Laat staan over miezerregen, die al menig buitenetentje deze zomer verpest heeft. Wat er ook gebeurt in real life, we blijven in de bladen maar verwend worden met de droom van landelijkheid, samenzijn, genieten en ultieme rust.

Of het nu de nieuwe mode is uit Milaan of nieuwe opvoedmethoden, bladenmakers bezorgen hun lezers karrenvrachten vol nieuwe inspiratie. Veel ideeën voor dagelijks gebruik, maar vooral voor het ‘gedroomde leven’ zoals de zomerpicknick. Maar waar halen de bladenmakers zelf hun inspiratie vandaan? Om anderen te kunnen voeden, moeten zij zelf toch ook voortdurend ideeën te eten krijgen? Net als alle anderen bij wie het aanleveren van nieuwe inzichten en plannen tot de kern van hun werk behoort: ontwerpers, productontwikkelaars, marketeers, notaschrijvers, etcetera.

Hierbij een oogst verse hulpmiddelen om de inspiratie op gang te helpen. Bruikbaar bij zomerpicknicks, maar ook bij talrijke andere activiteiten. Volgend jaar niet wéér chocoladeframbozenmuffins in de glossy's. Maar een reportage over Japan, waar de schoonheid van de picknick bij de bloeiende kersenbomen tot ware kunst verheven is.
  • Kijk naar het verleden. Stap bijvoorbeeld in de wayback-machine
  • Kijk naar vreemde culturen. De hierogliefen en het spijkerschrift blijven bijvoorbeeld leuk.
    Kijk naar de natuur: patronen, soorten vachten, ritmes, kleuren...
  • Leer creatief zoeken op internet. Typ bijvoorbeeld vaker een zoekwoord met een cijfer in. '100 ideeën' levert bijvoorbeeld een verbazingwekkende lijst op.
  • Gebruik de ideeëngenerator. Een druk op de knop levert drie willekeurige begrippen op, die je op nieuwe ideeën brengen.
  • Neem een abonnement op KriQ en vergroot dagelijks je woordenschat
  • Doe eens gek met taal, bijvoorbeeld met oxymorons of woordgrapjes.

En als dat nog niet helpt, bekijk dan al deze sites over creativiteit en innovatie bij elkaar...