We kunnen opgelucht ademhalen, we zijn aan een pandemie ontsnapt. Voor wie het alweer vergeten was: ik heb het over de vogelgriep, die ons te grazen zou nemen en waardoor het maatschappelijke leven totaal ontwricht zou raken. Maar in het westen van Europa is er nauwelijks wat gebeurd. Minister Verburg van Landbouw heeft enkele weken geleden een groot deel van de voorzorgsmaatregelen daarom ingetrokken. Kippen en hun jonge spul mogen weer vrij rondscharrelen.Was er nu tevergeefs een jacht op vaccins tegen de vogelgriep? Heeft de douane voor niets intensieve controles gehouden bij risicovluchten op Schiphol en boterhammen met vleeswaren in de containers gemikt? Is er overdreven veel paniek gezaaid? Of hebben al die preventieve maatregelen juist hun vruchten afgeworpen en zijn we daardoor aan de voorspelde catastrofe ontsnapt? Zeker weten doen we het nooit, maar ik vermoed dat er vooral veel overdreven angst is gezaaid. En de preventieve maatregelen boden vooral schijnveiligheid. De controlerende ambtenaren op Schiphol hadden vorig jaar in ieder geval niet het idee dat hun inbeslagnames van Turkse kaasjes en Thaise worstjes echt een uitbraak van vogelgriep kon voorkomen. Als dat virus zich over westelijke Europa zou verspreiden, zou het zich door douanecontroles zeker niet laten tegenhouden.
Behalve vogelgriep zijn ons de afgelopen jaren nog veel meer rampen voorspeld, die levensbedreigend dan wel ontwrichtend voor de samenleving zouden zijn. Aids zou in Europa ontstellend veel slachtoffers maken. Zure regen zou onze bossen vernietigen. De gekke-koeien-ziekte zou massaal overslaan op de mens. En zo is er een heel rijtje nare voorspellingen op te sommen, dat ons deed somberen over de toekomst.
De angst sloeg in ieder geval breed om zich heen. Uit vrees voor terroristische aanslagen hoorde ik mensen om mij heen vertellen dat ze voortaan niet meer met de trein gingen om zo de grote treinstations in de Randstad te omzeilen. Weldenkende mensen deden uit de doeken hoe ze voorraden voedsel en hout insloegen met het oog op het milleniumprobleem. Na de uitbraak van de legionella-epidemie in Bovenkarspel durfden vele mensen niet meer te douchen op campings en sportcomplexen.
Achteraf weten we dat het zo´n vaart niet gelopen is. Misschien was dat inderdaad dankzij de massale aanpassing van waterleidingen en grootschalige aanpak van het milleniumprobleem; in dat geval hartelijk dank daarvoor. Maar een andere verklaring is dat we niet zonder doemscenario's kunnen; desnoods maken we er één. Dat Irak kernwapens in zijn bezit heeft bijvoorbeeld. Dat er onlusten dreigen uit te breken in onze achterstandswijken (waar de werkloosheid, hygiëne, kindersterfte en alcoholmisbruik toch nog altijd veel minder ernstig zijn dan de achterbuurten van voorheen). Dat de zeeën en oceanen leeggevist worden. Of dat er bijna geen imkers meer zijn in Nederland, waardoor er straks ook geen bijen meer zijn, waardoor uiteindelijk de mensheid kan uitsterven, zoals NOVA deze week berichtte...
Het zou interessant zijn om te weten hoe we over een paar jaar terugkijken op de massale verontrusting over het CO2 probleem en de klimaatverandering. Wellicht verbazen we ons zeer over onze onrust, die ons ertoe bracht kostbare investeringen te treffen voor CO2 opslag, terwijl in arme landen stervende kinderen aan hun lot werden overgelaten. Het is net zoiets als de uitvergrote aandacht voor zelfmoordcommando´s in Israel , terwijl het verkeer daar jaarlijks veel meer slachtoffers maakt, zoals voormalig correspondent Joris Luyendijk meldde. Wie weet blijkt over een paar jaar dat de CO2 als voedingsstof voor planten juist voor enorm weelderige natuur heeft gezorgd...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten